Linux Hakkında Herşey!!!

LiNUX HAKKINDA HERSEYSAGLIKLI ALTYAPI

Linux giderek popülerlik kazanan bir işletim sistemi.Hemen hemen her gereksinimi karşılayacak yazılımları, değişik özellikleri ve sağlam yapısıyla oldukça beğeni görüyor.Siz de Linux kullanmak istiyor ama Linux hakkında fazla bir şey bilmiyorsanız bu yazı tam size göre.Linux Nedir ?Teknik olarak tanımlamak gerekirse Linux, Unix benzeri, çekirdek (kernel) temelli, tam bellek korumalı ve çoklu işlem yapabilen bir işletim sistemidir.Linux anlatılırken nedense her yerde ilk olarak şu yazılır: Linux, orjinal olarak Linus Torvalds tarafından 1991 yılında Helsinki Üniversitesinde öğrenciyken geliştirilmiş ve GNU lisansı altında ücretsiz dağıtılan bir işletim sistemidir.Linux Amigalardan Digital Alphalara varan geniş bir donanım yelpazesinde rahatlıkla çalışabilen dayanıklı, güçlü derli toplu (ufak) ve ücretsiz bir işletim sistemidir.Bunun yanı sıra Linux tam bir ekip çalışmasının ürünü.Ekipse tüm dünyaya yayılmış bir meraklı programcılar ordusudur.

Bu insanlar Linuxe her her an yeni özellikler katıyor, hataları düzeltiyor, eksikleri gideriyor ve yeni donanım sürücüleri çıkarıyor.Open Source (Açık Kaynak Kodu)Linux ücretsiz olmanın da ötesinde.Çünkü Linuxde çalışan programların kaynakları da incelemeye açık bir şekilde geliyor.Yani eğer isterseniz (ve tabi o kadar vaktiniz varsa) kendi işletim sisteminizi yazabilirsiniz.Rakamlarla LinuxBütün bu özellikleri sayesinde büyük ilgi gören Linux, geçen senenin mart ayında yapılan bir araştırmanın sonuçlarına göre, dünya çapında yaklaşık sekiz milyonluk bir kullanıcı kitlesine sahip.Kurumsal alanda yaptığı araştırmada IDC araştırma şirketi, kurumsal alanda kullanılan Linux sunucularının 750 bin civarında olduğunu tespit etti.Bu sayı hızla artmaya devam ediyor.Bu arada söylenişi konusuna da açıklık getirelim.Çoğu insan ingilizce bir aksan yakıştırarak Lin-aks şeklinde telfuz ediyor.

Dakat diğer bir grup ise (ki Linus Torvalds da bu grupta yer alır) Li-nugs demeyi uygun buluyor.Seçim sizin.Linux Bilgisayarımda Çalışırmı ?işte Linuxun en iyi olduğu bir çok alandan biri, platform çeşitliliği.Linux aklınıza gelebileeck (evet Commodore64 için bile sürümü var) her devrin bilgisayarına uygulanmış.Linux, bütün Intel x86 mimarisi ve uyumlu platformlarda, PowerPC işlemcili (Macintosh) platformlarda, Sun SparcLarda, DEC Alphalarda ve diğerlerinde çalışabilir.Linuxu çalıştırmak için en son, en hızlı sistemlere ihtiyacınız yok.Modüler bir yapıda olmasından dolayı, 150 MB sabit disk ve 2 MB fiziksel bellek alanı olan en düşük i386 modelinde bile Linuxu çalıştırabilirsiniz.Tabi öyle bir makinenin performansı da bir yere kadar olacaktır.

Daha fazla işlevi kullanmak istiyorsanız bundan daha iyi bir makineye ihtiyacınız olacağı açıktır.Bunun yanında bazı geliştiricilerin tek bir disketten çalışabilecek dağıtımlar konusunda çalışmaları da var.Donanımım Linuxde Çalışırmı ?Evet ve hayır.Temel donanımların hepsi, modemler, yazıcılar, ağ kartları, vb.. istisnalar kuralı bozmamak şartıyla, Linux altında çalışır.Tabi bazıları diğerlerinden daha iyi çalışabilir.Eski ISA kartlarının desteği, yeni PCI kartlarından daha eksiksiz sağlanıyor. Bunun sebebi, donanım sürücülerinin tamamen amatör bir ruha (ama profeyonel bilgiye) sahip insanlar tarafından geliştirilmesidir. Bu yüzden desteklenen donanımların tür ve marka çeşidi, bir yerde geliştiricilerin maddi imkanlarına bağlı.Dolayısıyla en son çıkan PCI ya da AGP kartlarının Linuxde anında desteklenmekte olduğunu söylemek pek gerçekçi değil.Gerçi popüler kartların sürücüleri günümüzde daha hızlı çıkıyor, örneğin Creative şirketi Linux için bir ekip kurarak başta Live serisi olmak üzere bütün kartlarının sürücülerini geliştirmeye çalışıyor.Windows için özel çıkarılmış, Winmodem ve bazı yazıcılar ise bambaşka bir hikayedir.Bunlarda yazılım sayesinde makinenizin işlemcisini kullanmaya imkan verilmiş, parçadan tasarruf edilmiş, dolayısıyla daha hesaplı ürünler elde edilmiştirBAŞTAN AŞAĞI LINUXEvvel zaman içinde... Kalbur zaman içinde... kisisel bilgisayar dünyasinda Windows kral iken... Finlandiya'da 21 yasinda bir üniversite ögrencisi çikmis. Yeni edindigi Intel 386 bilgisayarina kurulu DOS' u sevmemis; Helsinki Üniversitesi'nin bilgisayarlarinda çalisan Unix' ten kendi bilgisayarinda da olsun istemis. Ama bilgisayar dünyasini idare eden krallar, PC için Unix satilmasini çok agir para sartlarina baglamislar ve büyük firmalar disinda küçük sahislarin Unix edinmesini adeta istemezlermis. Linus adli Helsinkili bu genç, düsünmüs, düsünmüs... ve sonunda krallara para vermektense, kendi isletim sistemini kendisi yazmaya karar vermis. Çünkü çok zeki ve becerikli bir gençmis. Ortaya DOS yerine bir PC' yi çalistirmaya, BIOS bilgilerini edip, bilgisayarin klavyesi nerede, ekrani nerede anlamasina yeter düzeyde bir isletim sistemi çikinca, ilk isi bunu, o zaman, yani 1991 yilinda ne ölçüde Internet varsa, o ölçüde çevresine yaymaya karar vermis. Çünkü bu genç çok alçakgönüllüymüs. Arkadaslari “Yahu Linus, bu ne güzel Unix! Gel bunun adi Linux olsun; hem seni hatirlatir, hem de Unix' i!” demisler. Böylece yeni isletim sisteminin adi Linux olmus. Aradan yillar geçmis. PC dünyasinda isletim sistemi tahtina kurulmak isteyen krallar arasinda kavga baslamis. Kral IBM, PC tahtina geçmek üzere ortaya OS/2 diye bir prens sürmüs. Ama kral Windows, bu prensi bir kiliç darbesiyle öldürmüs! Büyük bilgisayar sarayindaki Unix krallari ise arda bir “PC tahtini nasil ele geçiririz?” diye düsünüyorlarmis, ama “PC kralliginin kullari zengin degil, bize büyük firmalar gibi çok para kazandiramazlar!” deyip vazgeçiyorlarmis yaristan. Fakat, PC krallarinin kullari arasinda Windows' un hükümdarligindan hoslanmayanlarin sayisi da artiyormus. O sirada bir taraftan kendi PC' sini yöneten Linux tebanin dikkatini çekmis;”Bizim PC' mizi de yönetir misin?” demisler. Linux, “Tabii yönetirim!” demis. PC'ler “Peki kaç para?” diye sormuslar; Linux, “Para istemem, ama bir sartim var! “ demis. PC'ler o güne kadar hiç böyle bir sey duymamislar.”Nedir sartin?” diye sormuslar hayretle! Linux, “Para istemem, ama hiçbiriniz de benim sirtimdan para kazanamazsiniz” demis. Linux, ayrica kendisinin degistirilmesine de izin vermis; ama bu kez sarti kendisinde yapilan degisikligin herkese açik olmasiymis.Linux, dünyanin ilk serbest dagitilan yazilimi degil. “Serbest Yazilim Vakfi” diger birçok kurum, henüz PC icat edilmeden önce, bilgisayar yaziliminin ücretsiz dagitilmasi fikrini benimsemis kisiler yazdigi programlari bir araya getiriyor ve dagitiyordu. Yakin zamana kadar Linux da tamamen ücretsiz edinilebilirdi. Fakat bir bilgisayar isletim sistemi yazilimini kernel adi verilen çekirdek programi kendi donanimina göre “derlemek” tabir edilen islemden geçirerek kurabilecek çok az kullanici bulundugu için, birçok firma, bir “Linux'u bilgisayara kurma programi” üreterek bunu satiyor. Bu tür Linux kurma programina, “Linux Dagitimi” (distribution) adi veriliyor. “Dagitim” paketleri üreten firmalar, kendi paketlerin daha cazip hale getirmek için, sunduklari ürünün bir Linux sisteminde bulunmasi gereken birçok yan ürün içermesine de özen gösteriyorlar. Serbest Yazilim ruhuyla hareket eden Linux'u kendi yazilimlari için en elverisli ortam diye gören birçok bireysel programci da programini ücretsiz dagitiyor. Ayrica Linux'un yayilmasi fikrini savuna dernekler ve kullanici guruplar tarafindan ücretsiz verilen “dagitim” paketleri da var. Bunlari Internet'ten indirerek,kurmaniz mümkün. Linux'u, ortaya çikaranin amacina uygun sekilde gerçekten bes kurus para ödemeden edinmek istiyorsaniz, Internet'te http://www.linux.org.tr adresine girmeniz yeterli. Ayrica, Internet'te baska birçok yerden ticari olmayan dagitim paketi bulmaniz da mümkün. Linux, bir Unix programi midir? Bu sorunun cevabini vermek için “ Unix programi nedir?” diye sormak gerekir. Unix sistemini gelistiren bilim adamlari ve bilgisayar isletimcileri, bu ad altinda çok sayida isletim sisteminin ortaya çikmasi üzerine, oturup birtakim standartlar gelistirmis, hatta bir “Bir sistemin Unix oldugunu onaylama süreci” belirlemis bulunuyorlar. Bu ilkeler dikkate alinirsa, Linux bir Unix-türevidir; ama LinusTorvalds programi için hiçbir zaman bu onayi istemedigine göre, Linux bir Unix degildir. Linux'un ilk kullanim alani PC, ve ilk kullanicisi da bilgisayar bilimi ögrencisi iken bugün firmalarin ag yöneten bilgisayarlarinda (server) ve hatta üniversite ve arastirma kurumlarinin süper-bilgisayarlarinda bile bu sisteme rastlamaniz mümkün. ISS' ler firmalar arasinda da Linux kullanimi hizla yayilmaktadir. Bir lisans karsiligi dagitilmadigi için Linux kullanicilarinin kaydi hiçbir yerde tutulmuyor. Ticari dagitimlarin yayginlasmasi ile bu firmalarin satis rakamlari, Internet'ten yapilan indirmelerin sayisi ve çesitli konferans ve kullanici guruplarin derledigi verilere bakilirsa, bugün 8 milyon bilgisayar kullanicisinin Linux sistemine sahip oldugu söylenilebilir. Linux, çekirdek program olarak, DOS gibi, komut satirindan yönetilir. Fakat günümüzde birçok kisi, kurum ve kurulus ücretsiz, ticari firmalar ise ücretli, grafik kullanici arabirimi veya Windows benzeri masaüstü programlari üretiyor, dagitiyor ve satiyorlar. Linux sisteminin edindigi ilk kullanici arabirimi, “X Windows Sistemi” idi. Bu, Microsoft firmasini Windows isletim sisteminin masaüstü ve her program için bir pencere yaklasimina benzetilebilir. Kisaca X denilen bu arabirim, daha sonra yaygin olarak kullanilan birçok Linux masa üstünün temeli oldu. Linux, Microsoft Windows, IBM OS/2 ve diger bir Unix sistemi ile dosya alis verisi yapabilir; bu sistemlerle TCP/IP protokolü ile dosya alisverisinde bulunabilir. Dolayisiyla bir Linux sistemi, hem Web Server hem de Web Browser için isletim sistemi olabilir. Linux'un bir ag ortaminda, ag merkezi veya yazici veya dosya sistemi paylasimini saglayan merkez olarak kullanilmasi için, diger sistemlerle iletisimini saglayan protokolleri vardir. Bugün birçok gönüllü kisilerin katkilariyla, Linux veri tabani yönetimi ve dagitimi yapabilen güvenli ve istikrarli bir isletim sistemi haline gelmis bulunuyor.Linux da diger birçok isletim sistemi gibi, gelismekte olan bir yazilimdir; ücretsiz dagitilan çekirdek kodu ve ücretli-ücretsiz ekleri, arabirimleri, yükleme programlari,Linux Dagitimlarini TaniyalimCALDERA: Özellikle büyük firmalarin ve ag sunucusu ve is istasyonu bilgisayarlari için ticari Linux dagitimi yapmaktadir. Novell ag yöneticisi programlari ve sürücülerinin lisansini alarak, kendi dagitimi il birlikte vermektedir. Bu firmanin dagitiminda, Windows 3.1 için yazilmis, 16 bit'lik Windows programlarini Linux ortaminda çalistirmayi saglayan WABI adli grafik kullanici arabirimi de bulunmaktadir.DEBIAN: Birçok gönüllüyü bir araya getiren bir örgüt olan Debian grubunun (www.debian.org) dagitimi olan Debian GNU/Linux, Internet'ten edinilebilecegi gibi, CD-ROM olarak da bulunabilir.DLX: Erich Boehm tarafindan gelistirilmis, tam bir Linux sistemidir. 3.5 inç'lik bir disketle dagitilir. Grafik arabirim ve uygulama programi içermez.DOS LINUX: Kent Robotti tarafindan gelistirilmis bir Linux sistemidir, MSDOS, PCDOS, OPENDOS ve Windows-95'in DOS kipinde çalisir.HAL91 FLOPPY: Qyvind Kolas tarafindan gelistirilmis olup, floppy diskete asgari Linux kurulumu yapar. Isletim sisteminden baslangiç ve acil durum disketi olarak yararlidir.INFOMAGIC: Kendi Linux dagitimi olan bu firmanin (www.infomagic.com) piyasaya sürdügü dagitimdan bulunan Linux, ag ortami için hazirlanmistir; özellikle Apple firmasinin bilgisayarlarinin bulundugu aglar için sürücüler içerir.LINUX MANDRAKE: Mandrake firmasi tarafindan gelistirilmistir. KDE grafik arabirimi, Apache Web Server, Gimp, Netscape Communicator ve diger birçok programi da içerir.LINUX PPC: PowerPC Linux Projesi adli grup tarafindan PowerPC mimarisindeki bilgisayarlar için gelistirilmistir.LINUX PRO: WorkGroup Solutions firmasinin dagitimi olup, 7 CD-ROM'luk bir set halinde satilir. Içerdigi programlar arasinda Linux Ansiklopedisi, 1600 sayfalik bir kitap, kurma, çekirdek derleme ve ayar konusunda birçok belge içerir. Içerdigi kaynaklar arasinda Internet ve Usenet'teki Linux tartismalarindan seçmeler de vardir.LINUXWARE: Trans-Ameritech firmasi tarafindan gelistirilmis, esnek, kurulmasi kolay ve özellikle evde kullanilan PC'ler için gelistirilmistir. Windows 3.1, Windows 95 veya DOS' tan yüklenir.MKLINUX: Apple Bilgisayarlari Açik Arastirma Grubu adli bir örgüt tarafindan gelistirilmistir; Macintosh bilgisayarlarina kurulur.TURBOLINUX: Pacific Hi-Tech tarafindan gelistirilmis olup, Intel, DEC Alpha ve PowerPC bilgisayarlarinda çalisir. Japonca ve Çince sürümleri vardir. Bu firma (www.pht.com) diger Asya ve Avrupa dillerinde de Linux dagitimlari çikartmaya hazirlandigini bildirmektedir.REDHAT:

Linux dagitiminda öncü firmalardan olan Redhat, Linux Gelistirme Ekibi'ne mensup üç kisi tarafindan kurulmustur. Birçok yazilim ve donanim firmanin yatirim yaptigi bu firmanin (www.redhat.com) dagitiminin bazi bölümleri ücretsiz edinilebilir; fakat bütün paket için para ödemek gerekir.S.u.S.e GmbH: Alman sirketidir (www.suse.com) . Linux'un Almanca ve Ingilizce sürümünü içeren parali bir dagitimi vardir. CD-ROM'larinda diger kurum ve firmalarin dagitimi da bulunur.SLACKWARE: Patrick Volkerding tarafindan gelistirilen kur programi ile birlikte verilen bu Linux çekirdegi, belki bugün en yaygin olan Linux'tur. Bu dagitimi, su anda birçok firmadan, örnegin Walnut Creek CDROM firmasinin (www.cdrom.com) CD-ROM'larindan ve Internet sitesinden edinmek mümkündür.STAMPEDE: Stampede firmasi tarafindan Linux programcilari hedef alinarak gelistirilmistir; birçok Unix programi içerir.TOMSRTBT: Tom Oehser tarafindan gelistirilmistir; tel floppy diskete sigar; kendisini RAM diske yükledigi için disket sürücüsünden yaralanma imkani verir. Baslangiç ve tamirat amaciyla kullanilabilir. Çok sayida tamirat programi içerir.TURKUAZ: Türkiye Linux grubu (www.linux.org.tr) tarafindan gelistirilmis, Türkçe Linux dagitimidir. CD-ROM olarak çikartilmis sürümlerini edinmek mümkündür. Grup, Internet sitesinde Linux kullanicilarina destek vermektedir.WORKGROUP SOLUTIONS: Piyasaya sürdügü çesitli DOS,OS/2 ve Unix is programlarini Linux için yeniden çikartan bu firma, Linux dagitimi da yapmaktadir. Bu firmanin kurdugu Linux Mall adli Internet sitesinde (www.linuxmall.com) , Linux için sürücüler, yardim dosyalari ve ücretli-ücretsiz çok sayida uygulama programi bulunur.YGGDRASIL LINUX: 1993'te disketle dagitilan Linux, kurulum sirasinda bilgisayarlarin sabit ve floppy disketleri, ses ve ekran kartindan baska tarafiyla ugrasmaz ve X Windows masa üstünde baska grafik arabirim kurmazdi. Yggdrasil Computing firmasi (www.yggdrasil.com) bugün de isteyene ücretsiz dagitimsürücüleri ile gelisimini sürdürmektedir.DOS, Windows ve diger UNIX isletim sistemleri gibi Linux için de degisik donati programlari vardir. Gerçekte Linux adi sadece Linus Torvalds ve Linux Gelistirme Ekibi adi verilen bir grubun ortaya çikarttigi ve güncellestirdigi çekirdek kod veya bilgiislem bilimindeki adiyla kernel'a aittir. Kernel, bilgisayarin hafiza, dosya sistemi, ag, donanim araçlari ve çalistirilacak programlarla donanim arasindaki iliskileri düzenleyen programdan ibarettir. Bir bakima kernel, Linux sisteminde, bilgisayarin trafik polisidir.Fakat kullanici olarak bizim Linux dedigimiz sey ise kurma programi + kernel + sistem yönetim araçlari + ücretli ve ücretsiz uygulama programlari” bütünüdür. Bu paket içinde sadece “kernel” ücretsiz dagitilmak zorundadir; bunun disindaki bütün unsurlar için üretici-dagitici kisi, kurum veya firma ücret alabilir.Bu noktada Dagitim adiyla bilinen paketlerden hangisinin daha iyi oldugu sorusu kaçinilmaz olarak sorulabilir. Bu sorunun yaniti, bir bakima Linux kullanmaya niyetli kisinin uzmanlik düzeyi ve Linux ile yapmak istedigi islerin türüne göre degisir. Örnegin, RedHat ve Caldera firmalari, Linux Gelistirme Ekibi'nin bazi mensuplari tarafindan kurulmus olmanin disinda bu grupla yakin isbirligi yaptiklari için Linux Kernel'indeki gelismeleri izlemekte ve en son Kernel sürümünü içeren yeni dagitim sürümlerini piyasaya sürmektedir. Fakat uzman Linux kullanicilari en son Kernel sürümü yerine, arizalari, eklikleri giderilmis, hatalari ayiklanmis nispeten eski Kernel'lari tercih ederler. Sizin de en son Linux Kernel'ini edinmek gibi bir iddianiz yoksa, nispeten eski ve ücretsiz bir Linux dagitimi ile yetinebilirsiniz. Ancak bu tür dagitimlarda, örnegin 3D grafik kartlari, yeni ve hizli ag kartlari, elektronik fotograf makineleri, yeni yazicilar gibi donanimlar için gerekli sürücü ve bu tür araçlardan yararlanabilecek yazilimlar bulunmayabilir. Nispeten yeni bir bilgisayarimiz varsa, Linux Kernel' inin yeni sürümlerinin avantajlarindan yararlanmak isteyebilirsiniz. Ayrica bazi donanimlarda Kernel disinda çok az yazilim bulunur. Oysa ticari dagitimlarda yüzlerce ücretsiz dagitim vardir. Ayrica bu tür dagitimlarda örnegin Corel firmasinin WordPerfect kelime-islemcisi gibi, Windows dünyasinin belli basli yazilimlarinin Linux sürümlerini de bulabilirsiniz.Linux yazilimlari ya tamamen ücretsiz edinilebilir; ya da belirli bir süre kullandiktan sonra üreticisine programi sürekli kullanmak için gerekli bedel gönderilir. Bunlarin disinda tipki Windows, OS/2 ve Unix programlari gibi, ticari Linux programlari da satilmaktadir. Herhangi bir Linux dagitiminda, birden fazla grafik kullanici arabirimi (Windows terimleriyle ifade edersek, masaüstü olusturan, mouse kullanmaya imkan taniyan ve programlari kendi pencereleri içinde çalisan programlar) bulunabilir. Ayrica bir Linux dagitim CD-ROM'unda, DOS komut istemcisine benzeyen komut satiri ekraninda çalistirilabilen kelime-islemcilerden tutun, ses editing programlarina kadar çok sayida yazilim bulabilirsiniz.Linux dagitimlarinin büyük bir bölümü, ag ortami, ag sunucusu ve ag istemcisi (is istasyonu) bilgisayarlar dikkate alinarak hazirlandigi için Internet'te Web ve elektronik posta hizmeti verebilmelerini saglayan programlar, araçlar ve server'lar bulunur.
LINUX'UN KURULMASI
Bilgisayar Ag Isletimcisi veya Unix ortaminda tecrübe sahibi bir kullanici degilseniz, Linux kurmaya size birçok kolayliklar saglayan bir dagitimin CD-ROM' u ile baslamalisiniz.
GÜVENLI BIR LINUX KURULUMU IÇIN
Ise baslamadan önce sabit diskinizde program dosyasi olmayan, yazi, resim, muhasebe kaydi, veri tabani gibi size ait verileri içeren dosyalari mutlaka yedekleyin. Windows için gerekli ve asli Windows kurulum Cd' sinde olmayan, Internet' ten download ettiginiz veya daha sonra güncellesmis sürücü dosyalarini mutlaka disketlere alin. Bu tür dosyalar diskete sigmayacak kadar büyükse, çesitli programlari kullanarak bunlari disketlere yükleyebilirsiniz. Ücretsiz dagitilan FileSplit bu tür programlardan biridir. (http://www.partridgesoft.com)
Elinizde, özellikle mevcut donaniminizi sizin için taniyacak araçlar bulunan bir Linux dagitimi yoksa, komut satirindan Linux ayarlarini yapmaniz, en hafif ifadesiyle güç olabilir. Mevcut sisteminizde Windows kurulu ise, sabit diskinizde Linux için bir bölüm (partisyon) açmaniz gerekir.
Fakat önce Linux için gerekli asgari donanim gereklerinden söz edelim. Bir Intel veya Intel uyumlu CPU bulunan bilgisayara Linux kurarken, grafik arabirim (Windows-vari masaüstü programlari) kullanmayacaksaniz, 4 MG RAM bol bol yeterli olacaktir. Linux' un yayilmasi için çaba gösteren gruplar ve kisiler, Linux' unKURULUMA BASLAMADAN ÖNCE
Linux kurmaya baslamadan önce su bilgileri derlemis olmalisiniz:
1. Disk kontrol türü: Sabit diskleriniz IDE veya SCSI türü olabilir. Modern anakartlarda genellikle iki IDE baglantisi bulunur ve bu baglantilarin her birine iki sabit disk takilir. Ayrica bilgisayarda CD-ROM okuyucular da IDE veya SCSI türü olabilir.
2. Sabit diskler: IDE veya SCSI türü kaç sabit diskiniz var; C:, D:, E:, F: ve bunlarin büyüklükleri nedir?
3. CD-ROM: Bilgisayariniza nasil bagli; IDE, SCSI? Markasi ve modeli nedir?
4. RAM: Bilgisayarinizda kaç MB fiziki hafiza var?
5. MOUSE: Bilgisayara bagli Mouse' un tür nedir; PS/2, Bus Mouse, Seri Mouse? Seri mouse' unuz varsa, bagli oldugu COM kapisi hangisi:COM1, COM2; ve hangi protokolü kullaniyor; Microsoft veya Logitech.
6. Network Karti: Bilgisayarinizda Network karti varsa, markasi ve modeli nedir; hangi bir ag standardina uygundur? Bilgisayariniz bir ortamina bagli ise, sabit IP adresiniz, ag maskeniz, Ag Sunucusu' nun IP adresi, bagli oldugunuz Etki Alani'nin (domain) veya Is Grubu' nun (Workgroup) adi nedir?
7. Windows sisteminde masaüstünün özelliklerini ayarladiginiz kontrol kutusunda gösterilen renk sayisi ve masaüstü alaninin genisligi ile Ileri dügmesi ile ulasacaginiz kutuda grafik kartinizin türü, RAM' i gibi bilgileri kaydedin.
8. Yazicinin markasi, türü, bagli oldugu kapi gibi bilgileri yazin.
9. Ses kartinizin ve modeminizin kesme istedigi (IRQ) ve giris-çikis araligi (I/O address) bilgilerini yazin.
daima Windows' dan az hafiza ve sabit disk alani istedigini vurgularlar. Ancak, Linux sisteminizin de Windows gibi bir grafik masaüstü sahip olmasini istiyorsaniz, örnegin X Windows programi kullanacaksaniz, asgari RAM miktarinin 8 MB olmasi gerekir. Yeni ve X Windows' a göre daha çok kaynak isteyen grafik arabirimler için bu miktar en az 16 MB' tir. 32 MB hafiza ile Linux hem grafik arabirimine sahip programlari çok hizli çalistirabilir; hem de ayni anda daha çok program çalistirma imkaniniz olur.
Grafik arabirimi istemiyorsaniz, Linux 40 MB sabit disk alanina sigacaktir. Linux 40 MB sabit disk alanina sigacaktir. Windows' u da kurarsiniz, Linux' un aldigi alan 120 MB' i bulur. Herhangi bir ticari Linux dagitimindaki bütün donanim, araç ve kolaylik programini kurmaniz halinde, ortalama 680 MB alana ihtiyaç duyabilirsiniz.
Hemen hemen bütün ticari ve ticari olmayan Linux dagitimlarinin CD-ROM' larinda disket yapma programi bulunur ve bu programlar çogunlukla Dos ve Windows ortaminda çalisirlar. Ne var ki, en hayati asgari bölümlerini bile almaya kalksaniz, Linux' u kurmaniz için gerekli programlar ve dosyalar rahatçi 150 disketi doldurur. Bu yüzden Linux' u en rahat ve kolay sekilde CD' den kurabilirsiniz. Bunanla birlikte bir ya da iki adet, bilgisayarinizi çalistirmaniz için gerekli Boot-up disketlerine ihtiyaciniz olacaktir. Linux dagitim dosyalari bir ag merkezinde ise, kurma islemini ag baglantisi yoluyla da yapabilirsiniz.
Asgari sartlari karsilayan bir sisteminiz varsa ve CD-ROM, disket veya ag yollarindan biriyle, elinize Linux dagitim dosyalarini geçirdi iseniz, ikinci adima geçebilir ve bilgisayarinizin bölüm ve parçalari hakkinda, biraz sonra size gerekli olacak bilgileri toplayabilirsiniz. Bu bilgiler genellikle ve en kolay sekilde bilgisayariniz (varsa ve hala kaybolmamissa) elkitabinda bulunur. Fakat bilgisayarinizda DOS veya Windows kurulu ise, bu bilgileri DOS ve Windows 3.1 ortaminda MSD.EXE programi araciligiyla, Windows 95 ve 98 ortamlarinda Baslat menüsünden Programlar/Donatilar/Sistem Bilgisi maddesini seçerek bulabilirsiniz.
Linux' u, RedHat veya Caldera firmalarinin dagitim CD-ROM' larindan kuruyorsaniz, muhtemelen bu bilgilerin sabit disk ve grafik karti ile ilgili olanlarina ihtiyaciniz olmayacaktir; ancak Linux kurulduktan sonra ag bilgilerine gerek duyacaksiniz.
Linux kurmak için elinizde herhangi bir “dagilim” CD-ROM' u bulunmasi gerekir. Bu örnekte, Linux' u RedHat firmasinin dagilimindan kuracagiz. Diger firmalarin kurulumlari arasinda önemli farklar bulunabilir. Ancak hemen hemen bütün firmalarin CD-ROM%larinda bir DOSUTILS dizini ve içinde bilgisayarinizi floppy disket sürücüsünden açmanizi saglayacak disketi hazirlamakta kullanacaginiz programlar ve veri dosyalari vardir.