Osmanlı Devleti Revan Seferi ( 1635 )
İran Hükümdarı Şah Abbas'ın Anadolu'daki Celali İsyanlarını fırsat bilerek Bağdat'ı ele geçirmesi , Osmanlı Devleti tarafından savaş sebebi sayıldı (1623). İran ile yapılan savaşlar on yedi yıl sürdü. 4. Murat merkezde ve ülkede yönetimi tamamen ele geçirdikten sonra İran üzerine iki sefer düzenledi. İlk seferinde Erzurum - Kars üzerinden Revan a ulaştu. Bu sefer sonucunda Revan fethedildi ve Ahıska Safevilerden geri alındı.
Prut Savaşı 1711
Poltova savaşını kaybeden İsveç Kralı 12. Şarl ( Demirbaş ) Osmanlı topraklarına sığındı. Kralın peşinden gelen rus askelerinin Osmanlı topraklarına girmesi üzerine Osmanlı Devleti'nin Rusya ile arası açıldı. Bu arada İsveç Kralı 'nın Osmanlı Devleti'ni Rusyaya karşı kışkırtması Rusya'nında Eflak ve Boğdan beylerini Osmanlılara karşı isyana yönlendirmesi sonucu , Osmanlı Devleti Rusya'ya savaş açtı (1711).
Sadrazam Baltacı Mehmet Paşa komutasındaki bir ordu , İstanbul antlaşması ( 1700 ) ile Rusya'ya verilen toprakları geri almak için eflak 'a girdi. Rus ordusu prut ırmağı kıyısında falcı köyü yakınlarında Osmanlı Ordusu ile karşılaştı. Çar 1. petro barış istedi. Baltacı Mehmet Paşa yeni bir saldırı için yeniçerilere güvenmediğinden barış önerisini kabul etti ve 2 ülke arasında Prut Antlaşması imzalandı. ( 1711 )
Fatih Sultan Mehmet ( Fatih ) Dönemi
2. Murat'ın ölümü (1451 ) ile tahta çıkan 2. Mehmet istanbul'u fethederek dünya tarihinde çağ açıp çağ kapayan hükümdar olarak tanınır. Türk tarihinde İstanbul'un fethi (1453) ile başlayan döneme Osmanlı Devleti'nin Yükselme Devri denir.
Karamanoğulları Osmanlı Devletindeki saltanat değişikliğinden yararlanmak istedi. Bu amaçla Karamanoğlu İbrahim bey Venedik ile antlaşma yaptı. Anadolu beylerini Osmanlılara karşı kışkırttı. Bu gelişmeler sonrasında 2. Mehmet Karamanoğulları üzerine sefere çıktı. Karamanoğlu İbrahim Bey barış istedi. Akşehir , Beyşehir ve Seydişehiri Osmanlılara bırakmayı ve savaşlarda asker vermeyi kabul etti.
Mercidabık Savaşı 1516
Yavuz Sultan Selim , Memluk Sultanı Kansu Gavri'nin başında bulunduğu Memluk ordusu ile Halep yakınlardaki Mercidabık ovası'nda karşılaştı. Savaş , Osmanlı Devleti'nin zaferi ile sonuçlandı. Kansu Gavri savaşta ölenler arasındaydı.
Mercidabık Savaşı ile Halep, Humus , Hama ve Şam ele geçirildi. Kışı Şam'da geçiren Yavuz Sultan Selim , Mısır'ı ele geçirmek için burada hazırlıklara başladı.
Ridaniye Savaşı ( 1517 )
Mercidabık Zaferi sonunda Suriye, Lübnan ve Filistin bölgelerini ele geçirip Sina Yarımadası'na gelen Yavuz , Sina Çölü'nü geçerek , Kahire yakınlarındaki Ridaniye'ye geldi. Kahire'ye geçişi sağlayan bu bölgede Memluk odusu sahra toplarıyla (bir yöne atış yapabilen sabit top ) mevzilenmişti. Yavuz , askeri yeteneğini kullankarak memluk ordusunu arkadan kuşatınca Osmanlı rodusu geliş yönüne göre mevzilenmiş sahra topları etkisiz hale getirildi. Kahire'yi alan Yavuz Mısır'ı Osmanlı Devleti'ne bağladı. Ordu Kahire'deyken Hicaz Emiri de Osmanlı Devleti'ne bağlılığını bildirdi.
. İran seferi ( Nahcivan seferi ) (1553)
Kanuni, Safevilerin saldırılarına son vermek için üçüncü kez sefere çıktı (1553). Nahcivan ve Karabağ taraflarıı ele geçirdi. Dönüş yolunda, Amasya'ya geldiğinde, barış isteyen Şah Tahmasb’ın elçileri ile görüştü. 29 Mayıs 1555 tarihinde Osmanlı Devleti, Safevi Devleti ile Amasya Antlaşması'nı imzaladi. Bu antlaşmaya göre;
• Tebriz, Erivan, Bağdat, Irak ve Doğu Anadolu toprakları Osmanlılarda kalacak, antlaşma 25 yıl sürecekti.
Amasya Antlaşması Osmanlı Devleti'nin Iran ile yaptığı ilk resmi anlaşma olması bakımından önemlidir. Bundan sonra Kanuni'nin ölümüne kadar, hatta 2. Selim zamanın da iran'la ilişkilerde önemli bir değişiklik olmadı. 3. Murat zamanında, Osmanlı - İran münasebetleri yeniden bozuldu. Bu arada Şah Tahmasb ölmüştü. Yerine geçen Şah 2. İsmail Amasya Antlaşması'nı bozarak, Osmanlı topraklarına saldırdı. Fakat Şah 2. İsmail fazla yaşamadığı için iki devlet arasında önemli bir olay meydan gelmedi. İran'da taht kavgaları çıkınca Osmanlı Devleti İran'a sefer yaparak, bu durumu değerlendirmek istedi. Böylece Safevi Devleti ile 1577'den 1590 yılına kadar sürecek uzun bir savaş dönemi başladi.
Bu dönemde Kırım ile doğudan bağlantı kurabilmek için, Kafkasya üzerine de seferler yapıldı. Kafkasya'da da birçok yer ele geçirildi. Bu savaşların sonunda Safevi Devleti ile 1590'da Ferhat Paşa (Istanbul) Antlaşması imzalandi. Bu antlaşmaya göre;
• Azerbaycan, Gürcistan, Dağıstan bölgeleri Osmanlı Devleti'ne bağlandi. Safevi Devleti Kafkasya'da Osmanlı egemenliğini kabul etti.
Osmanlı Devleti doğudaki en geniş sınırlarına Ferhat Paşa Antlaşması ile ulaşmış oldu.
Kıbrıs'ın Fethi ( 1571 )
Kıbrıs, Venediklilerin elindeydi. Venedikliler Akdeniz'de önemli bir üs durumundaki Kıbrıs sayesinde Mısır ve Suriye'ye giden deniz yolunun denetimini ellerinde tutuyorlardı. Bölgedeki durumunu güçlendirmek isteyen Osmanlı Devleti Kıbrıs'ın fethi için hazirlıkklara başladı. 1566 yılında Kanuni'nin ölümünden sonra 2. Selim tahta geçmişti. Lala Mustafa Paşa komutasındaki donanma, 1571 yılında Kıbrıs'ı fethederek Osmanlı topraklarına kattı. Daha sonra Kıbns'a Türkler yerleştirilerek, adaya Türk kimliği kazandırıldı.
Tunus'un Fethi (1574)
Tunus'u Barbaros Hayrettin Paşa fethetmişti. Fakat Sarlken tarafından 1534'te geri alınmıştı. Kaptan-ı Derya Kılıç Ali Paşa komutasında Türk donanması ve Vezir Sinan Paşa emrindeki kara kuvvetleri ile Tunus'a bir sefer yapıldı. 1574'te kesin olarak fethedilen Tunus, beylerbeylik haline getirilerek Osmanlı Devleti'ne bağlandı.
Mohaç Savaşı ( 1526 )
Belgrad'ın fethine rağmen Macaristan sorunu çözülememişti. Ayrıca, Macar Kralı 2. Layoş'un koruyucusu durumunda olan Sarlken, Fransa Kralı Fransuva'yi (Francois) esir almıştı. Fransa kralının yardım istemesi üzerine Kanuni, Avrupa'da Osmanlı’ya karşı oluşan Hristiyan birliğini parçalamak ve Katolik Hristiyan dünyasmdan Fransa'yı kendi yanına çekmek için Macaristan seferine çıktı.
Macaristan ise diğer Avrupa devletlerinden yardım istedi. iki ordu, 1526 yılında Mohaç Ovası'nda karşılaştı. Kanuni, Turan taktiği (sahte geri çekilme taktiği) ile Macar ordusunu çember içine aldi. Kaçmak isteyenler bataklıkta boğuldu. Macar Kralu 2. Layoş da ölenler arasindaydı. iki saatte sonuçlanan Mohaç Meydan Savaşı'nda Osmanlı ordusu kesin bir zafer kazandı.
Mohaç Zaferi'nin ardından Macaristan'ın başkenti Budin fethedildi. Kanuni, Macar tahtına Yanoş'u kral tayin etti. Avusturya Arşidükü Ferdinand, Macar tahtında, akrabalık bağlarına dayanarak hak iddia edip, yeni kralı tanımadı. Ferdinand, Osmanlı Devleti'nin bölgeden çekilmesinden sonra Macaristan topraklarına girdi. Bu andan itibaren Macaristan egemenliği yüzünden, Osmanlı-Avusturya savaşları başladi.
İnebahtı Deniz Savaşı (1571)
Kıbns'ın, Osmanlı Devleti'nin eline geçmesi üzerine, ispanya, Malta, Venedik ve diğer italyan devletleri birleşerek Osmanlının Doğu Akdeniz'deki üstünlüğünü kırmak için, Papanın önderliğinde bir Haçlı donanması hazırladılar. Haçlı donanması, inebahtı'da Os¬manlı donanmasını hazırlıksız yakaladı. Osmanlı donanması büyük bir yenilgi aldı ve birçok gemisini kaybetti. Yalnizca Kılıç (Uluç) Ali Paşa, komuta ettiği filoyu kurtararak istanbul'a getirdi. Osmanlı Devleti'nin inebahtı'da toprak kaybı olmadı Ancak, Osmanlı Devleti'nin yenilebileceği anlaşıldı. Tecrübeli denizcilerin şehit düşmesi daha sonraki dönemde Osmanlı denizciliğinin gerilemesine neden oldu.
Veziriazam Sokullu Mehmet Paşa'mn çabalan sonucu, kısa bir sürede yeni bir donanma hazirlanarak, ertesi bahar denizlere indirildi. Kaptan-ı Derya Kılıç Ali Paşa'nın Italya ve Sicilya kıyılarında bir takim yerleri vurması üzerine Venedik, Osmanlı Devleti ile anlaşma, yaptı ve yeniden Osmanlı Devleti'ne vergi vermeye başladı. Böylece Osmanlı Devleti Akdeniz de üstünlüğü tekrar sağlamış oldu.
Islahat Fermanı ( 1856 )
Kırım Savaşı'nda Osmanlı Devleti'nin yanında yer alan ingiltere, Fransa ve Avusturya; Osmanlıda yaşayan Hristiyan halka Tanzimat Fermanı ile tanınan hakları az buluyor ve genişletilmesini istiyorlardı.
Osmanlı Devleti, Avrupa devletlerinin istekleri doğrultusunda ıslahatlar yaparak, Paris Bans Konferansi'nda lehine kararlar çıkartmak amacını güttü. Islahat Fermanı da, tıpkı Tanzimat Fermanı gibi Osmanlı’nın zor bir döneminde, Avrupa'nın desteğini almak için yayınlanmıştır.
Tanzimat Fermanı'nda; ırk, dil, din ayrımı yapılmamiş bütün halk için geçerli haklar tanınmışken, Islahat Fermanı'nda sadece gayrimüslimlere yeni haklar tanınmıştır. Islahat Fermani ile gayrimüslimlerin devlet memuru olabilmeleri ile sivil ve askeri okullara girebilmeleri hükme bağlandı. Kendi aralarındaki miras davaları yine patrikhanelerde görülebilecekti. Her gayrimüslim topluma, ikişer temsilci ile Meclis-i Vala'ya katılma hakkı sağlandı. Vergilerin bütün Osmanlı vatandaşlanndan eşit olarak alınacaği ve iltizam usulünün kademeli olarak kaldinlacaği belirtildi.
Paris Konferansi sürerken Şubat 1856'da yayinlanan bu ferman ile Osmanlı Devleti Avrupa devletlerinin kendi iç işlerine karışmasını önleyemedi. ileride Osmanlı Devleti'ni paylaşmayı hedefleyen devletler, Islahat Fermani'na uyulmadığını öne sürerek Osmanlının iç işlerine karışmak için yeni fırsatlar buldular. Yapılan düzenlemeler başta Rumlar ve Ermeniler olmak üzere gayrimüslim topluluklara güç verdi. Bu topluluklar patrikhanelerde toplanarak kendi milletlerine ait nizamnameler çıkardılar. Tanzimat ve Islahat fermanlan ile tamnan haklar gayrimüslimlerce yeterli bulunmadı. Çünkü Osmanlı tebaasi olan gayrimüslimler, Müslümanlarla eşitlik değil bağımsızlık istiyorlardı. Dağılmakta olan devleti elde tutabilmek amacıyla Osmanlı Devleti yeni ödünler vermek zorunda kaldi.
Malta Kuşatması ( 1565 )
Mısır, Cezayir ve Trablusgarp Osmanlıların eline geçmişti. Malta Adası bu bölgelere ulaşan deniz yollarının üzerinde bulunuyordu. "Hristiyanlığın Akdeniz'deki kalesi" olan Malta Adası'ndaki şövalyeler, Türk gemilerine saldırıyor, Akdeniz'deki Türk egemenliğine gölge düşülüyorlardı .Piyale Paşa komutasındaki Osmanlı donanması, 1565 yılında adayı kuşa Turgut Reis de bu kuşatmaya katılmıştı. Çarpışmalar sırasında Turgut Reisin şehit düşmesi üzerine satma kaldırılarak İstanbul'a geri dönüldü.
Konu: Osmanli Devletinin Yaptığı SavaşLarı 